Op 11 April 2016 kwam Attawapiskat, een klein geïsoleerd inheems dorp in Noord Ontario Canada, in het wereldnieuws. Op die dag probeerden 11 mensen uit het dorp zelfmoord te plegen. Onder hen waren opvallend veel jonge kinderen; soms maar 11 jaar oud. Het donkere koloniale verleden waarin inheemse kinderen in kostscholen werden geplaatst om te ‘assimileren’ aan de Westerse maatschappij is een van de oorzaken van de problemen waar inheemse mensen mee te kampen hebben in het land. In deze ‘Residential Schools’ kwam verwaarlozing en misbruik regelmatig voor. Het veroorzaakte een trauma dat van generatie op generatie doorgegeven wordt en dat zich uit in een hoog percentage werkloosheid, armoede, verslaving en psychische problemen onder de Canadese inheemse bevolking. In ECHO zocht Angeniet Berkers (b.1985, NL) de samenwerking op met kinderen uit deze gemeenschap om met gebruik van fotografie, tekst en tekeningen om hun verhaal te vertellen. Ook stelt ze haar eigen rol als buitenstaander ter discussie door haar persoonlijke dagboek te publiceren. Je leest er over haar ervaringen, twijfels en moeilijke momenten.
© Angeniet Berkers - Echo © Angeniet Berkers - Echo © Angeniet Berkers - Echo
De dummy werd ontworpen door SYB (Sybren Kuijper), lithografie door Sebastiaan Hanekroot van Colour & Books. Door de sequentie van de beelden wordt je zo meegenomen in haar omzwervingen in het dorp. Het duurde best lang voordat Angeniet het vertrouwen won bij de bewoners en thuis mocht langskomen om hen fotograferen. Daarnaast heeft ze dan ook uren rondgelopen om het landschap te fotograferen. Zo begint het boek, met lege en eenzame landschappen. Vervolgens komen de tekeningen en geschreven teksten van de kinderen voorbij in combinatie met een tekst waarin uitleg wordt gegeven over de geschiedenis van de inheemse bevolking in Canada. Pas daarna worden de eerste mensen geïntroduceerd. Angeniet is op bezoek geweest bij vier gezinnen en fotografeerde er het dagelijkse leven. Ze woonden bijna allemaal dicht op elkaar, de kinderen deelden hun huizen met hun ouders, broertjes, zusjes en soms ook tantes, ooms, neefjes, nichtjes en grootouders. Soms wonen er wel 15 mensen op 100m2 met elkaar. Om die reden besloten ze zoveel foto’s op één pagina bij elkaar te plaatsen, om de drukte maar ook de verveling extra te benadrukken. In een volgend deel lees je haar persoonlijke dagboek waarin ze haar ervaringen, twijfels en gedachten omschrijft. Ook zie je daar foto’s die gemaakt zijn door kinderen aan wie Angeniet analoge cameraatjes gaf.
© Angeniet Berkers - Echo
© Angeniet Berkers - Echo
© Angeniet Berkers - Echo
Regelmatig werd ze geconfronteerd met suïcidale uitingen en overdosissen bij de kinderen waarmee ze de morele ethiek in vraag stelde.
Haar achtergrond als sociotherapeut waarin zij werkt met jongeren in een open acute kliniek kwam hier gelukkig wel van pas. Het einde van het boek neemt je weer mee naar buiten en gaat langs landschappen en sporen van de inwoners van het dorp naar foto’s van sneeuw en ijs. Achterin het boek staat de laatste foto die ze maakte vanuit het vliegtuig, toen ze terugkeerde met een gemengd gevoel van opluchting en schuldgevoel. Ze had het gevoel dat ze meer had moeten doen. Bij wijze van kritiek op de traditionele media, waarin vaak stigmatiserend nieuws over de inheemse bevolking in Canada terecht komt, wilde ze graag dat het verhaal op krantenpapier gedrukt zou worden. Het idee is om een krantje uit te brengen met daarin de teksten en tekeningen van de kinderen om uit te delen tijdens exposities. Het allermooiste zou zijn als het uitgedeeld zou worden vlakbij het parlement in Ottawa, dat is wat de kinderen graag zouden zien.
© Angeniet Berkers - Echo
© Angeniet Berkers - Echo
© Angeniet Berkers - Echo
© Angeniet Berkers - Echo
Angeniet Berkers (b.1985, NL) is een sociaal geëngageerde fotograaf uit Rotterdam. Ze studeerde documentaire fotografie aan de KABK in Den Haag. Daarnaast werkt ze nu zo’n tien jaar als sociotherapeut in de ggz. De dummy van ‘ECHO’ werd genomineerd voor de Book Dummy Award van Photo London & La Fabrica, de Luma Rencontres D’Arles Dummy Award en de Cortona on the Move Photo Book Award. Het werd geëxposeerd bij Kassel Photo Book Festival en Brighton Photo Fringe. Ze was deelnemer van de NOOR Masterclass in Amsterdam in 2015 en van het student program van Visa Pour L’image in 2017.
© Angeniet Berkers - Echo
© Angeniet Berkers - Echo
© Angeniet Berkers - Echo
© Angeniet Berkers - Echo
