In de fotografie spreken we graag van een ‘momentopname’. Maar ja, hoe lang kan dat precies duren: een moment? Een enkel beeld registreert vaak slechts een fractie van een seconde, maar je zou ook kunnen stellen dat het ook wat meer tijd kost. Een ‘momentje geduld a.u.b.’ bijvoorbeeld. Of: ‘heeft u een momentje?’ Ja, ehm… geen idee. Dat hangt ervan af. Hoe lang duurt het precies?
Kijk nu eens naar deze meneer op de foto. Een momentopname, ontegenzeggelijk. Maar hoe lang stond hij daar uiteindelijk? Toch zeker wel langer dan alleen die 1/250ste seconde (of daaromtrent) die nodig was om hem voor altijd in deze pose te bevriezen. Want dat is toch ook het paradoxale aan het medium: je hebt slechts een miniem stukje van het tandem tijd/ruimte nodig om haar vervolgens tot in de eindigheid als zodanig te bewaren.

© Hester den Boer
Natuurlijk, niet veel later nadat de fotograaf (Hester den Boer) op het knopje heeft gedrukt zal de man in zwarte zwembroek en bijpassende badslippers zich uit deze gebogen houding hebben bevrijd. Stel dat we nu het vliegtuig pakken naar de bewuste plek, dan zullen we deze specifieke situatie daar niet meer aantreffen – al was het maar omdat de seizoenen daar ook verstrijken, dus wat we op de foto zien is naar alle waarschijnlijkheid inmiddels een stuk aangenamer zwemwater geworden.
Zou hij daar op hebben willen wachten? Het heeft er een beetje de schijn van. Althans, de manier waarop de man zich staande houdt doet vermoeden dat hij nog graag even met zichzelf in vergadering gaat ten aanzien van het zich vervoegen tot dit kruisvormige wak. Maar ja, het is nu eenmaal een traditie. Volgens de overlevering zijn de meren en rivieren op deze dag – 19 januari – gewijd en wordt door de Russische Orthodoxe kerk de doop van Jezus door Johannes de Doper gevierd.
Dus ja, hij moet wel. IJszwemmen. Of althans even helemaal kopje onder in dit geïmproviseerde, net niet bevroren Siberische zwembadje. De fotograaf heeft die plons vermoedelijk ook vastgelegd. Moeten we dat dan ook rekenen tot hetzelfde of toch tot een volgend moment? Voor deze man maakt het niet zoveel verschil: hij wordt nat, uiteindelijk. Geen ontkomen aan. Maar misschien hoopt hij op wat meer publieke belangstelling, want die dranghekken staan daar toch niet voor niets…
Hester den Boer, de maker van dit beeld, stond in New Dutch Photography Talent 2015. Het boek is nog verkrijgbaar, neem zeker een kijkje.
Tekst doorErik Vroons