Dit interview was al eerder, in december 2014, te lezen op onze website.
Als kind mijmerde Scarlett Hooft Graafland (1973) over de gedachte om Indiaan of zigeuner te worden. Het afgelegen bos nabij haar ouderlijk huis in Maarn was de bron voor haar ideeënstroom en toen al onstuitbare creativiteit. Dit was de ideale plek waar ze zich vrij genoeg kon voelen om te dromen en om haar fantasieen te laten losbarsten.
© Sanja Marušić
Een vervolgstudie in de rechten of economie lag in de lijn der verwachting, maar na een mooie reis door Nepal en Israël, had ze alsnog haar zinnen gezet op het kunstenaarschap. Wat volgde was een reeks opleidingen in Groningen, Den Haag, Jeruzalem en New York. Inmiddels is Scarlett Hooft Graafland een ‘household name’ binnen de internationale kunstwereld.
© Scarlett Hooft Graafland
© Scarlett Hooft Graafland
Ze maakte in eerste instantie vooral foto’s om haar sculptuur- en tekenwerk te documenteren. In New York maakte ze ook veelvuldig gebruik van video, maar Scarlett was verder nooit bewust met fotografie bezig. Omdat het registreren van haar werk steeds belangrijker werd, begon ze echter fotografie steeds meer als een kunstvorm op zichzelf te onderzoeken.
Voor je eerste fotoproject reisde je naar IJsland. Hoe was dat?
Ik speelde assistent voor een Spaanse fotograaf, die zo lief was om mij te helpen en te begeleiden. Ik mocht de concepten verzinnen en zij voerde ze uit. Zelf had ik namelijk geen rooie cent. We gingen op avontuur in haar auto, een ladder in de achterbak, op zoek naar de leukste huisjes. Zo ontstond mijn eerste serie: een fotoreeks van daken met mijn blote lichaam er bovenop.
© Scarlett Hooft Graafland
© Scarlett Hooft Graafland
Ben je vaak model in je eigen werk?
De plekken waar ik naar afreis zijn erg afgelegen en ik kan nooit met zekerheid weten dat ik een persoon tegenkom die mij wil helpen. Het heeft er ook mee te maken dat ik het toch liever niet aan een ander vraag. Dus ja, het gebeurt eigenlijk uit gemak. Maar het blijft lastig omdat je de foto niet kunt nemen terwijl je poseert. Meestal maakt iemand anders de foto. Het begint met een aantal compositieschetsen en daarna stel ik mijn camera helemaal in zodat zij alleen op een knopje hoeven te drukken. Aangezien ik analoog schiet is die voorbereiding essentieel, het moet er eigenlijk in een keer goed opstaan. Natuurlijk mislukken foto’s af en toe ook, dat is onvermijdelijk, maar door de tijd te nemen en zorgvuldige voorbereiding komt het uiteindelijk meestal wel goed.
© Scarlett Hooft Graafland
© Scarlett Hooft Graafland
Op basis waarvan selecteer je je bestemmingen?
Ik ben altijd op zoek naar culturen die nog intact zijn zodat ik daar nog iets van kan meemaken, voordat het lijkt te verdwijnen. In landen als Madagascar, Bolivia, IJsland en China is het traditionele leven nog deels intact. Maar de transities naar het moderne leven vind je overal. Toen ik naar de Inuits in Igloolik (Noord-Canada) vertrok kwam ik in een dorpje terecht waar er wrijving was tussen de oude en nieuwe garde. De jongeren zitten allemaal op Facebook en drinken cola, terwijl de oudere generatie nog steeds rondbanjert in pakken van wolvenhuid en uit de losse pols iglo’s kunnen maken. Wat er in zo’n cultuur speelt vind ik erg boeiend en dat probeer ik met mijn foto’s te belichten.
© Scarlett Hooft Graafland
© Scarlett Hooft Graafland
Wat typeert jouw werk?
Tradities en rituelen intrigeren mij en die vertaal ik naar het heden zodat de beelden universeel worden. Op een subtiele manier wil ik aan de wereld laten zien dat de mensen op afgelegen plekken vaak erg gastvrij zijn, dat je altijd toch iemand tegen het lijf kunt lopen die jou zou willen helpen. Dit verbeeld ik niet letterlijk, maar ik hoop dat de kijker zich in de situatie probeert te verplaatsen en het dan zal oppikken.
Het bouwen van zo’n compositie kan ik natuurlijk niet alleen. Een leuk voorbeeld was toen ik in Bolivia op stap was. Ik vertrok voor een lange periode met een groep Boliviaanse kerels in een auto waar we meerdere keren ook in sliepen. Ik kende hen verder niet, maar toch gingen ze met mij mee en ik vertrouwde hen. In een grote stad gebeurt dat minder snel en dat maakt zo’n reis extra bijzonder.
© Scarlett Hooft Graafland
© Scarlett Hooft Graafland
Een tikkeltje humor hoort wel bij jouw werk, of niet?
Meestal zijn de globale onderwerpen van mijn series best zwaar, maar ik probeer het op zo’n manier te verbeelden dat de positieve kanten ook tastbaar worden. Een grote inspiratiebron voor mij is Sigurdur Gudmundsson, er zit ook veel humor in zijn werk en dat bewonder ik. Je zou hem eigenlijk een visuele dichter kunnen noemen omdat zijn beeld poëtisch oogt. Sigurdur ken ik al heel lang en dankzij hem en zijn vrouw ben ik afgelopen zomer in IJsland geweest om een nieuwe serie te schieten en ik vertrek binnenkort weer die kant op. Ditmaal ben ik van plan om allerlei objecten voor een waterval te plaatsen - dat kon helaas afgelopen zomer niet omdat er te veel toeristen rondliepen en ik veel ruimte in beslag nam. Hopelijk zit iedereen ook daar inmiddels weer op kantoor zodat ik rustig mijn gang kan gaan.
© Scarlett Hooft Graafland
© Scarlett Hooft Graafland
Wat kunnen we verder van je verwachten in de toekomst? Ik overweeg om nog iets meer te proberen met sculpturen. Ik vind het een erg fijn medium om mee te werken omdat het ruimtelijk is. Dat driedimensionale, dat mis ik af en toe. Video zou ook een optie zijn om de ervaringen van mijn reizen te delen, maar ik vind stille beelden toch het beste werken. Het zijn maar kleine dromen, maar ik voorspel nog veel meer reizen door Afrika en een aantal andere plekken.
Heb je nog een tip voor beginnende fotografen?
Het opbouwen van je carrière is niet zo gepiept, het kost veel tijd. Focus daarom op je eigen werk en op jezelf, het is belangrijk dat je niet met de markt mee verandert. Maar dat is niet het enige. Zorg er ondertussen ook voor dat je 100% overtuigd en tevreden bent met het eindresultaat voordat je je werk publiceert. Ook digitaal, want eenmaal online is het niet meer echt helemaal van jou alleen en gaan de dingen waar je nog niet helemaal achter staat een eigen leven leiden.
© Scarlett Hooft Graafland
© Scarlett Hooft Graafland
We schreven al eerder een beeld columngeïnspireerd door het werk van Scarlett Hooft Graafland.
Shores Like You is te zien van 10 september - 4 december 2016 in Huis Marseille.
